MINI SŁOWNICZEK Z ZAKRESU FACHOWEJ TERMINOLOGII DIETETYCZNEJ
DIETA O BARDZO NISKIEJ ZAWARTOŚCI ENERGII (VLED, VERY LOW ENERGY DIET) Stanowi zbilansowaną dietę o kaloryczności poniżej 800 kcal/dziennie. Dieta VLED jest przemysłowo przygotowaną sproszkowaną dzienną racją pokarmową, którą spożywa się po zmieszaniu z odpowiednią ilością wody.
DIETA NISKOENERGETYCZNA Dieta, którą charakteryzuje deficyt kaloryczny wynoszący od 500–1000 kcal w stosunku do dziennego zapotrzebowania energetycznego. W skład diety niskokalorycznej wchodzą odpowiednio wybrane konwencjonalne produkty żywnościowe. Dieta niskoenergetyczna nie powinna zawierać mniej niż 1000 kcal/dziennie. EFEKT „jo-jo” Proces, w którym dochodzi do naprzemiennych zmian w masie ciała. Niekorzystnie wypływa on na unormowanie masy ciała, bowiem podczas stosowania diety redukującej waga spada, ale po jej zakończeniu i powrotu do zwyczajów żywieniowych sprzed okresu stosowania diety masa ciała z powrotem wzrasta a nawet osiąga wyższy wynik. Często efekt „jo-jo” jest efektem zbyt krótkiego czasu wyprowadzania z diety – organizm nie zdążył uregulować metabolizmu do nowego sposobu odżywiania. HIPERINSULINEMIA Nadmierne wydzielanie insuliny przez trzustkę na skutek insulinooporności, czyli zmniejszonej wrażliwości tkanek na insulinę, co skutkuje bardzo łatwym gromadzeniem tkanki tłuszczowej. Nieleczona może sprzyjać powstawaniu otyłości i chorób jej towarzyszących, a także utrudniać terapię odchudzającą.
INDEKS GLIKEMICZNY (IG) Wartość indeksu glikemicznego zależy od szybkości i wielkości poziomu glukozy we krwi, jaki zaistniał po spożyciu danego produktu. Produkty zawsze są porównywane względem wartości uzyskanej przez czystą glukozę. Wysoki IG (powyżej 55) mają produkty składające się głównie z cukrów prostych. Są one szybko trawione oraz wchłaniane, i z tego powodu wynik jest tak wysoki. Niski IG (poniżej 55) mają produkty na bazie węglowodanów złożonych, gdzie cały proces trawienia i wchłaniania trwa wolniej. Im niższy IG tym lepiej dla zdrowia człowieka.
METABOLICZNE SKUTKI REDUKCJI MASY CIAŁA Racjonalna redukcja masy ciała przyczynia się do poprawy metabolizmu węglowodanów, lipidów, redukcji nadciśnienia, wyrównuje niektóre z zaburzeń hormonalnych, zmniejsza dolegliwości związane z obciążeniem układu kostno-stawowego, poprawia samopoczucie.
OTYŁOŚĆ BRZUSZNA Jest to otyłość trzewna, typu jabłko, w której tłuszcz preferencyjnie gromadzi się wewnątrz jamy brzusznej. Najbardziej niebezpieczny dla zdrowia typ otyłości, ponieważ sprzyja powstawaniu chorób towarzyszących otyłości (np. miażdżyca, cukrzyca, stłuszczenie wątroby, choroba niedokrwienna serca).
OTYŁOŚĆ OLBRZYMIA Otyłość, w której wskaźnik masy ciała (BMI) wynosi > 40 kg/m2.
OTYŁOŚĆ POŚLADKOWO–UDOWA Otyłość typu gruszka, w której tłuszcz preferencyjnie gromadzi się w okolicy pośladków i ud, najczęściej spotykana u młodych kobiet. Nie jest groźna dla zdrowia, ale warto ją zredukować np. z powodów estetycznych.
SYNDROM REFEEDING Zatrzymanie wody wskutek wzrostu wydzielania insuliny po okresie znacznych ograniczeń w spożyciu energii i węglowodanów.
WSKAŹNIK MASY CIAŁA (BMI) Stosunek masy ciała, wyrażonej kilogramach do wzrostu podniesionego do kwadratu, wyrażonego w metrach. Prawidłową masę ciała rozpoznajemy, gdy wskaźnik masy ciała mieści się w granicach 18,5 – 24,9 kg/m2.
